Farg‘ona viloyatidagi 19 umumta’lim maktabining boshlang‘ich sinflarida Yaponiya ta’lim tizimi tajriba tariqasida joriy etilgan bo‘lib, mutaxassislarning fikricha, o‘quvchilarning fanlarni tez va oson o‘zlashtirishi, do‘stona munosabatlarni saqlashi mumkin.
Qo‘qon shahridagi 6-umumta’lim maktabi bu borada samarali faoliyat yuritmoqda. To‘qqizta boshlang‘ich sinfda 308 nafar o‘quvchi tahsil oladi. Ular uchun alohida bino ajratilgan, uning kirish qismida bolalar telefonlarini saqlash uchun javonlar, oyoq kiyimlarini almashtirish uchun joy mavjud. Tegishli qulayliklarga ega bo'lgan alohida qo'l yuvish xonasi mavjud.
Maktab binosi yuqori tezlikdagi optik tolali internet va Wi-Fi tarmog‘iga ulangan. Boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari uchun ham zarur sharoitlar yaratilgan. Har bir kishiga noutbuk beriladi. O‘quv xonalarida elektron va magnit doskalar o‘rnatilgan. O‘qituvchilar xonasida esa rangli printer bor. Birinchi sinf o'quvchilari planshetlar bilan ta'minlangan.
– Qisqa vaqt ichida tizim o‘z samarasini berdi, desak mubolag‘a bo‘lmaydi, – deydi maktab direktori Feruzaxon Qahhorova. – Buni o‘quvchilarning bilim olishga intilishi, fanlarni tez o‘zlashtirishi, o‘zini tutishi, bir-biriga mehribon munosabatida ko‘rish mumkin. Hech kim sababsiz darsni qoldirmaydi. Bolalar har qanday vaziyatni tahlil qilishni o'rganadilar.
Shunday qilib, biz bir turdagi tadqiqot o'tkazdik. Tanaffus vaqtida sinf va maktab hovlisida ataylab qog‘oz va bo‘sh idishlar qoldirilgan. Yigitlar bunga avval ham befarq qolishmadi. Ular birgalikda sinf xonalari va maktab hovlisini tartibga keltirishdi. O‘z va o‘zgalarning mehnatini hurmat qilishga katta e’tibor qaratilayotgan Yaponiya ta’lim tizimi ishlayotgani ko‘rinib turibdi.
O‘quvchilarning mehnat ko‘nikmalarini rivojlantirish maqsadida maktab hududidagi sinf xonalari ajratilgan. Bolalar yerga ishlov berish uchun zarur jihozlar bilan ta’minlangan. Mehnat jarayonida ular tabiatga g'amxo'rlik qilish ko'nikmalariga ega bo'ladilar va bilim faoliyatini amaliyot bilan uyg'unlashtirishni o'rganadilar. Shuningdek, robototexnika, matematika va informatika bo‘yicha to‘garaklar, yapon tilini o‘rgatuvchi “Senpai” klubi ham mavjud.
Sinf xonalari esa toza va ozoda. Yigitlar o'zlari tozalashadi. Barcha boshlang'ich sinflar zarur tozalash vositalari bilan ta'minlangan. Ovqatlanish uchun - yuqori sifatli sindirilmaydigan idishlar va tovoqlar. Tushlikdan so‘ng o‘quvchilarning idishlarni o‘zlari yuvishi va ularni maxsus kabinetlarda saqlashi tartibi joriy etildi.
– Darslar muhokama va bahs-munozaralarga boy bo‘lishini ta’minlashga intilamiz, – deydi o‘qituvchi Yoqutxon Zokirova. – Bolalarning darsdagi faolligini oshirish, zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanish qobiliyatini rivojlantirish muhim ahamiyatga ega. Bu esa o‘quvchilarni mustaqil fikrlashga o‘rgatish bilan birga, ularning dunyoqarashini kengaytirishga, har qanday vaziyatga to‘g‘ri munosabatda bo‘lish ko‘nikmalarini shakllantirishga xizmat qiladi. Yaponiya ta’lim tizimida bolalar bilan baland ovozda gaplashish taqiqlangan. Talabalarimizdan ham xuddi shunday talab qilinadi.
E’tiborlisi, o‘quvchilar yapon tilini mukammal bilishadi, planshetlardan mohirona foydalanishadi va robototexnika sohasida mashq qiladilar. Shunday qilib, yigitlar tomonidan yaratilgan robot sizni yo'lda to'siqlar haqida ogohlantiradi.
Shuni ta'kidlash kerakki, har bir kabinetda sinf burchagi mavjud bo'lib, u erda navbatchilik jadvali va darsdan tashqari mashg'ulotlar o'rnatilgan.
– O‘g‘lim boshlang‘ich sinfda o‘qiydi, – deydi Nurxon Abdurahmonova. – Yangi tizim bo‘yicha ta’lim va tarbiya uning uyda ham, ko‘chada ham o‘zini tutishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Bola fanlarni, ayniqsa informatika va yapon fanlarini yaxshi o'zlashtiradi. U vaqtni behuda o'tkazmaslikka harakat qiladi va har narsada birodarlariga yordam beradi.
To'liq maqola rus tilida taqdim qilingan