O'zbekiston ilmiy tashkilotlarning yillik reytingiga o'tmoqda

Ilmiy tashkilotlar reytingini aniqlash tartibi O'zbekistonda birinchi marta joriy etilmoqda. Ushbu chora O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020 yil 11 maydagi "Ilmiy tashkilotlar reytingini aniqlash tartibini joriy etish chora-tadbirlari to'g'risida" gi qarorida ko'zda tutilgan. O'z navbatida, ushbu hujjat O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 1 yanvardagi "Ilmiy-tadqiqot institutlari infratuzilmasini yanada mustahkamlash va innovatsion faoliyatni rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida" gi Farmonining tegishli bandlarini amalga oshirish natijasi bo'ldi.

O'zbekistonning ilmiy sektori 104 dan ortiq akademik va tarmoq ilmiy muassasalarini, shu jumladan 65 ta ilmiy-tadqiqot institutlarini, 31 ta ilmiy markazlarni (14 ta ixtisoslashtirilgan ilmiy-amaliy markazlarni) va 8 ta boshqa ilmiy tashkilotlarni o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, 118 ta oliy o'quv yurtlarida (shu jumladan ularning filiallarida) ilmiy-tadqiqot ishlari olib borilmoqda.

Mavjud ilmiy salohiyatning katta qismi poytaxtda joylashgan. 104 ta ilmiy tashkilotlarning 80,7% Toshkent shahrida va 19,3% viloyatlarda ishlaydi.

Hozirgi vaqtda 37185 tadqiqotchi, shu jumladan oliy o'quv yurtlarining professor-o'qituvchilari ilmiy-tadqiqot ishlari bilan shug'ullanmoqdalar, ulardan 16,863 tadqiqotchi yoki 45,3% Toshkent shahrida faoliyat yuritmoqdalar.

Dunyo bo'yicha tadqiqot faoliyati yuqori ko'rsatkichlarga ega ko'plab mamlakatlarda reyting tizimlari ishlab chiqilgan va tadqiqot institutlarining samaradorligi va samaradorligini baholash uchun samarali foydalanilmoqda. Jahon universitetlarining akademik reytingi (ARWU), Quacquarelli Symonds va Times Higher Education (THE) kabi reytinglar butun dunyoda tan olingan.

Reytingning asosiy maqsadi ilmiy-tadqiqot institutlari o'rtasida sog'lom raqobat muhitini yaratish, ularning ilmiy va innovatsion faoliyati darajasi va sifatini rag'batlantirish, tadqiqotchilarning ilmiy salohiyatidan samarali foydalanish, real sektor uchun yuqori texnologiyali mahsulotlar va texnologiyalarni rivojlantirish uchun zamin yaratishdir.

Ilmiy tashkilotlar reytingi Innovatsion rivojlanish vazirligiga berilgan.

Bundan buyon agentlik tizimli ravishda ilmiy tadqiqotlar darajasi va ilmiy tashkilotlarning innovatsion faoliyati, ilmiy tadqiqotlar sifati, ilmiy va innovatsion faoliyat natijalari tavsiflangan ma'lumotlar bazasini yaratadi va har yili ilmiy tashkilotlarning reyting ko'rsatkichlariga muvofiq bahosi asosida respublika reytingini tuzadi.

Jarayonlar dunyoning etakchi reyting agentliklari bilan yaqin hamkorlikda, milliy tadqiqot tashkilotlarini dunyoning etakchi ilmiy markazlari reytingiga kiritilishini osonlashtirish uchun amalga oshiriladi.

Reyting natijalari har yili O'zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligining rasmiy veb-saytida e'lon qilinadi.

Reyting tizimining joriy etilishi yuqori texnologiyali mahsulotlarni tayyorlashga, ilmiy tashkilotlar tadqiqotlari va innovatsion ishlarining sifati to'g'risida keng ma'lumot olishga, ushbu yo'nalishda xalqaro hamkorlikni kengaytirishga, shuningdek, mahalliy ilmiy tashkilotlarni dunyoning etakchi tadqiqot markazlari qatoriga qo'shilishiga yordam beradi.

Ishlab chiqilgan reyting mezonlari ijtimoiy va gumanitar, texnik va tabiiy fanlar sohasida tadqiqot olib boradigan ilmiy-tadqiqot muassasalari faoliyatining umumiy reytingini tuzish imkonini beradi.

Ilmiy muassasalarning samaradorligi va samaradorligi reytingi natijalari fan va ilmiy faoliyatni boshqarish, ilmiy tadqiqotlar samaradorligini va moliyaviy resurslardan oqilona foydalanishning samarali mexanizmlarini yaratish uchun asos bo'lib xizmat qiladi.