O‘zbekiston madaniy merosi: Ma’naviyat va go‘zallik birligi jahon hamjamiyatini zabt etadi va birlashtiradi

Ko'hna Samarqand shahrida “O‘zbekiston madaniy merosi – yangi Uyg‘onish davri poydevori” deb nomlangan VII Xalqaro kongress o‘z ishini boshladi. Butun dunyodan taniqli sharqshunos olimlarni jalb etgan holda, har yili o'tkaziladigan mazkur yig'ilish o'lkamizdan olingan durdona asarlar haqida muntazam ravishda ma'lumot to'plash maqsadida tashkil etiladi. Bu boyliklar butun dunyo kutubxonalari, muzeylari va hatto shaxsiy kolleksiyalarda sinchkovlik bilan saqlanib, jamoaviy madaniy boylikka hissa qo‘shadi.

Geografik jihatdan karvon yoʻllari chorrahasida joylashgan Oʻzbekiston ming yillar davomida turli madaniyatlar taʼsirida toʻqilgan boy tarixga ega. 2018-yilda taniqli sharqshunos olimlarning hamkorlikdagi sa’y-harakatlari bilan O‘zbekiston madaniy merosini o‘rganish, asrash va ommalashtirish bo‘yicha Butunjahon jamiyati tashkil etildi. Har yili o'tkaziladigan kongresslar davomida jamiyat a'zolari o'z sa'y-harakatlari natijalarini muhokama qilish va kelajak uchun rejalar tuzish uchun yig'ilishadi. Ayni paytda tashkilot ko'plab mamlakatlar ekspertlarini O'zbekistonning madaniy merosiga umumiy sadoqat yo'lida birlashtirgan birlashma bo'lib xizmat qilmoqda.

O‘tgan davr mobaynida yuzlab mahalliy va xorijlik mutaxassislar ko‘magida “O‘zbekiston madaniy merosi” nomli turkum jahon mamlakatlari fondlarida saqlanayotgan respublikaning noyob merosiga oid ma’lumotlarni o‘z ichiga olgan 60 jildni nashr ettirdi. 2023 yilgi anjumanda ushbu turkumdan yana oʻnta kitob albomi taqdim etiladi.

Tadbir ishtirokchilari taʼkidlaganidek, Oʻzbekiston tashrif buyuruvchilarni tarixiy sayohatga chiqish imkoniyati bilan oʻziga tortadi. Tarix davomida bu yerlar strategik ahamiyatga ega bo‘lgan, buni qurultoy arafasida o‘tkazilgan ko‘rgazmalar ta’kidladi. Shunisi e'tiborga loyiqki, Vengriya Fanlar akademiyasi tomonidan o'tkazilgan vernisajda taniqli sharqshunos olim Arminius Vamberiga hurmat bajo keltiriladi. 19-asrda Markaziy Osiyoga qilgan tashrifi chogʻida Vamberi Sharqda rivojlanayotgan madaniyat va ilm-fan yutuqlari haqida Gʻarb olamini yorituvchi birinchi shaxslardan biri sifatida muhim rol oʻynadi. Bu, o‘z navbatida, ikki mintaqa o‘rtasida bunyodkorlik va har tomonlama rivojlanish yo‘lida o‘zaro hurmat va umumiy majburiyatga asoslangan mustahkam hamkorlikni yo‘lga qo‘yishga yordam berdi.

Kongressda 40 dan ortiq davlatdan 300 ga yaqin sharqshunos olimlar, xususan, xalqaro va milliy muzeylar direktorlari, akademiklar, shuningdek, mohir professor va fan doktorlar ishtirok etdi.

Rasmiy ravishda TURKSOY mamlakatlari kinematografchilar ittifoqini tashkil etish toʻgʻrisidagi memorandum imzolandi. Mazkur kelishuvda ishtirokchi xalqlarning kino tashkilotlari rahbarlarini kongressga faol jalb etish, ularning boy merosini targ‘ib qilishga qaratilgan innovatsion kinoloyihalarning taqdimotiga alohida e’tibor qaratilgan.